Voordelen van ecologische materialen en biogebaseerde materialen in België en Hauts-de-France

Gezien de noodtoestand op het vlak van klimaat en de dringende noodzaak om de uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen, staat de bouwsector, een grote uitstoter van CO₂, centraal in de ecologische transitie.

Het gebruik van ecologische materialen, met name biogebaseerde materialen, is een concrete, duurzame en toegankelijke oplossing om te helpen bij dit proces van decarbonisatie. 

Wat is een ecologisch materiaal?

Materialen met een lage koolstofafdruk hebben meer technische, economische en sociale voordelen naast voordelen op het vlak van gezondheid en milieu vergeleken met traditionele materialen (beton, staal, polyurethaan…).

Herkomst

Deze materialen zijn afkomstig van verschillende bronnen: 

Plantaardige en dierlijke
biomassa

Hout, stro, gras, hennep, linnen, cellulose, miscanthus (prachtriet), kurk, schapenwol, schelpen…

Weinigverwerkte minerale bron

Klei, niet-gebakken aarde, droog gestapelde steen, leisteen…

Recyclage

Cellulosewatten, houtvezel, karton, textiel, glas…

Hergebruik

Herbruikbare bakstenen, hout van bouwconstructies of vloeren, dakpannen, leien, schrijnwerk (deuren, ramen), tegels, meubilair, trappen, isolatiematerialen (kurk, houtwol)…

Technische voordelen

  • Thermische efficiëntie (bestrijdt de koude en oververhitting in de zomer) 
  • Hygrometrische efficiëntie (regelt de luchtvochtigheid)

Voordelenvoor de gezondheid

  • Weinig luchtvervuiling
  • Weinig schadelijk bij plaatsing

Voordelen op het vlak van milieu

  • Hernieuwbare of lokale oorsprong
  • Laag energieverbruik bij productie
  • Vermogen om CO₂ op te nemen tijdens de groei en op te slaan in het gebouw (koolstofput).
  • Verwaarloosbare impact bij de afbraak (gemakkelijke demontage, hergebruik, recycling).

Economische voordelen

  • Bronnen van landbouwkundige en bosbouwkundige diversificatie
  • Creëert regionale economische activiteit
  • Creëert lokale en duurzame tewerkstelling

Decarbonisatie en
milieu-impact

Debouwsector vertegenwoordigt in Europa:

40%

van de CO2-uitstoot

33%

van het waterverbruik

36%

van het niet-recycleerbaar afval

Bronnen: developpementdurable.wallonie.be

Biogebaseerde materialen zijn afkomstig van plantaardige of dierlijke biomassa (hout, linnen, stro, kurk, schapenwol enzovoort). Ze hebben opmerkelijke kenmerken op het vlak van milieu :

Natuurlijke opslag van CO₂

Planten nemen CO₂ op wanneer ze groeien. Wanneer ze in gebouwen gebruikt worden, behouden ze deze koolstof.

Weinig ingebedde energie

Hun productie vraagt weinig energie vergeleken met traditionele materialen.

Hernieuwbare en lokale hulpmiddelen

Stimuleert de circulaire economie en de korte ketens.

Biologisch afbreekbaar en recycleerbaar

Waardevol aan het einde van hun levensduur zonder negatieve impact.

Economische voordelen voor particulieren

  • Thermische prestaties: biogebaseerde isolatiematerialen zijn erg energie-efficiënt.
  • Meer comfort: betere vochtregulatie, geluidsisolatie en thermische traagheid.
  • Minder kosten op lange termijn: lagere facturen voor energie en onderhoud.
  • Opwaardering van de woning: een duurzaam huis heeft een hogere marktwaarde.
Renovatiepremies

Strategische uitdagingen en perspectieven

  • Regionale doelstelling: koolstofneutraal tegen 2050.
  • Ontwikkeling van lokale ketens: hennep, linnen, hout.
  • Nood aanprofessionele opleiding, sensibilisering en steun.

Besluit

Ecologische materialen zijn een duurzame oplossing voor de klimaat- en energiecrisis. Zowel in België als in Frankrijk stimuleren overheidsmaatregelen het gebruik ervan. Deze materialen gebruiken betekent investeren in een ecologische, economische en gezonde toekomst voor iedereen.